«GREEN WEBINAR»: Экология және «жасыл шешімдерді» енгізу мәселелері
«Халықаралық жасыл технологиялар және инвестициялық жобалар орталығы» ҒТД және ҒТК офисінің «GREEN WEBINAR» алаңында ҚР Ұлттық инженерлік академиясымен бірлесіп экология және «жасыл шешімдерді» енгізу мәселелеріне арналған вебинар өтті.
Вебинарға белгілі ғалымдар, кәсіби сарапшылар, экология саласындағы сарапшылар, сондай-ақ қоғам қайраткерлері қатысты.
Аталған вебинардың мақсаты - жаңа түзетулерді талқылау және ҚР Экологиялық кодексіне енгізілген жаңа түзетулердің өзекті сұрақтарына жауап беру.
Ұлттық Инженерлік академияның президенті, Қазақстан Республикасы Парламенті Сенатының депутаты Бақытжан Жұмағұлов Қазақстанның өнеркәсіп саласының алдында өнеркәсіп кәсіпорындарын жаңғырту және қоршаған ортаға ластану деңгейін төмендету жөніндегі аса маңызды міндет тұрғанын атап өтті. ЕҚТ қағидаттарына көшу табиғи ресурстарды ұтымды пайдалануды ескере отырып, қоршаған ортаға шығарындыларды азайтуды қамтамасыз ете алады және ҚР ҰИА жаңа экологиялық кодекстің ережелерін іске асыруға айтарлықтай үлес қоса алады. «Биыл академияға 31 жыл толады, 2500 ғылыми жобаның 800-і экологиялық мәселелерді шешуге бағытталған».
«Экокелісім» Шығыс Қазақстан облыстық қауымдастығы» ЗТБ президенті Татьяна Чернышованың айтуынша, тарихи ластануларды жою және алдын алу сияқты жылдар бойы жинақталатын проблемалық мәселелер қазіргі заманғы экологиялық заңнамаға көшу процесі есебінен шешілетін болады. «Жаңа кодекстің негізгі қағидасы – «ластаушы төлейді» және «түзетеді». Бұл қазіргі уақытта мемлекет табиғат пайдаланушыға экологиялық айыппұл төлегеннен гөрі шаралар қабылдау тиімдірек болатындай жағдай жасап отырғанын білдіреді».
Сондай-ақ вебинарда Алматы қаласындағы ауаның ластану деңгейін бағалау және көздерін анықтау ұсынылды. Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің физика-химиялық зерттеу әдістері және талдау орталығының директоры Болат Кеңесовтің айтуынша, Алматы қалқыма бөлшектер деңгейі бойынша әлемдегі ең көп ластанған бес қаланың қатарына кіреді. «Ластану кейде бір текше метрге 300, 400, кейде тіпті 500 микрограммға жетеді, бұл ДДҰ стандарттарына қарағанда 10 және 15 есе жоғары. Ауаны ластайтын негізгі заттар хош иісті көмірсутектер болып табылады, мысалы: бензол, алкилбензол, фенолдар және бензалдегид, пайдаланылған газдар мен бензинде кездеседі. Олардың салдары көбінесе еңбекке қабілеттілікті төмендетеді және адамдарды сырқатқа ұшыратады. Егер біз анықтаған бір текше метрге шамамен 17 микрограмм концентрациясын бензолды алсақ, онда лейкемия қаупі 1 миллионға 300 адамды құрайды, ал дамыған елдерде рұқсат етілген қауіп 1 миллионға 10 адамға дейін».
Сарапшы Алматы қаласындағы ауаның ластануының басым факторы жылыту жүйелері, содан кейін ғана автокөліктің пайдаланылған газдары болып табылады деп есептейді.
Вебинар барысында қоршаған ортаға теріс әсер ететін ластаушы заттарды технологиялық нормалау мәселелері, сондай-ақ Ең озық Қолжетімді Технологиялар қағидаттарын енгізу арқылы шешу жолдары талқыланды.
Ресейлік сарапшы, А. В. Топчиев атындағы мұнай-химия синтезі институтының «мұнай химиясы» секторының меңгерушісі Антон Лядовтың айтуынша, ЕҚТ қағидаттары қоршаған ортаны қорғауды басқару саласындағы тиімді құрал болып табылады. Ол кез келген ЕҚТ экологиялық таза, техникалық қолжетімді және экономикалық мақсатқа сай болуы тиіс екенін атап өтті. «ЕҚТ - салаларды экологиялық және технологиялық дамытудың драйвері, бұл компанияны экологиялық-технологиялық жаңғырту, бұл - өндірістің экологиялық қауіпсіздігінің кепілі, бұл - негізделген «жасыл» бедел, бәсекеге қабілеттілікті арттыру мүмкіндігі және нарықта көшбасшылық позицияға ие болу мүмкіндігі», - деп түйіндеді Лядов.
Вебинарда ірі және өнеркәсіптік қалалардағы экологиялық проблемаларды математикалық және компьютерлік модельдеудің жаңа заманауи әдістері тыңдалды.
ҚР ҰИА Вице-президенті, физика және математика ғылымдарының докторы Нұрлан Темірбеков өзінің математикалық зерттеу жоспарларымен бөлісті. Ол экологиялық кодекстен туындайтын, қоршаған ортаның жай-күйін жақсартуға мүмкіндік беретін қағидаттарды экологияда қазіргі заманғы ғылыми тәсілдерді қолданбай іске асыру мүмкін емес деп санайды. Экологиялық зерттеулерде дәл осы ғылым қолданылуы керек.
Вебинар модераторы ҒТД және ҒТК офисінің басшысы Гүлбазар Медиева экологиялық мәселелерді ілгерілету мен шешуді ғылыммен симбиозда қарастыру қажет екенін атап өтті, өйткені офистің алдында стратегиялық міндет - Жасыл көпір институтын құру тұр.
«GREEN WEBINAR» - экологиялық проблемалардың шешімдерін ілгерілетуге жәрдемдесу мақсатында мемлекеттік органдардың, экономиканың корпоративтік салаларының, ғылыми-академиялық қоғамдастықтың, экологиялық қоғамдастықтың және басқа да мүдделі тараптардың өкілдерін біріктіретін тиімді диалог алаңы.