Астанада GCIP-Kazakhstan 2025 Ұлттық Cleantech форумы алаңында Қазақстанда жасыл технологиялар мен орнықты жобаларды дамытуға жаңа мүмкіндіктер ашатын негізгі келісімдерге қол қойылды. Форум – Біріккен Ұлттар Ұйымының (United Nations Industrial Development Organization, UNIDO) және Жаһандық экологиялық қордың (GEF) қолдауымен «Халықаралық жасыл технологиялар және инвестициялық жобалар орталығы» КЕАҚ (бұдан әрі – Орталық) іске асырып жатқан GCIP-Kazakhstan 2025 акселерациялық бағдарламасының қорытынды кезеңі, онда стартаптар, инвесторлар, мемлекеттік құрылымдар мен халықаралық серіктестердің өкілдері бас қосты.
Форум аясында финалдық питчинг-сессия, тәуелсіз қазылар алқасы мен Investor Connect-тің жұмысы өтті, ол стартаптар мен бизнес арасында алғашқы серіктестік келісімдер жасасу алаңына айналды. Басты нәтижелердің бірі – Tapgan Tech технологиялық платформасы мен BIRCH компаниясы арасындағы стратегиялық ынтымақтастық болды. Серіктестік ауыр техника нарығын цифрландыруды және Қазақстан үшін бірегей кейс жасай отырып, экологиялық елді мекендер салуды біріктіреді: BIRCH арнайы техниканы ашық басқаруды қамтамасыз ететін Tapgan цифрлық операциялық шешімдеріне, ал Tapgan – электр және гибридтік техника паркін қамтитын Tapgan Green Fleet экологиялық бағдарламасын масштабтау мүмкіндігіне қол жеткізеді. Алдын ала бағалау бойынша BIRCH жобалары аясында техниканы жалға алу көлемі 500 млн теңгеден асады, ал ынтымақтастық бойынша мәлімделген ниет $1 млн долларға дейін бағаланады. Investor Connect барысында SUNNY HOUSE және BIRCH компаниялары арасында экологиялық қоныстарға автономды жасыл энергия жүйелерін енгізуге бағытталған келісімге қол қойылды.
Бұдан басқа, Орталық «Самұрық-Қазына Инвест» ЖШС-мен ынтымақтастық туралы келісім жасасты. Құжат көміртегі іздерін азайту, жасыл энергетиканы дамыту, қалдықтарды қайта өңдеу, тікелей шетелдік инвестицияларды тарту, жоғары технологиялық өндірістерді оқшаулау және білім беру және сарапшылық платформалар құру салаларында бірлескен жұмысты көздейді. Келісім негіздемелік сипатта және нақты жобаларды одан әрі пысықтау үшін мүмкіндіктер ашылады.
Тараптар сондай-ақ келісімде көрсетілген әлеуетті бірлескен жұмыстың нақты бағыттарын талқылады. Компания Орталықтың бірқатар инвестициялық бастамаларына, оның ішінде су мен ауа сапасының мониторингіне арналған жабдықтарды оқшаулау, Париж келісімінің 6-бабы (көміртекті офсеттер) шеңберінде шешімдерді дамыту жөніндегі жобаларға, сондай-ақ баламалы энергетика саласындағы бастамаларға қызығушылық білдірді. Қол қойылған құжат Қазақстандағы жасыл жобаларды кеңейту мақсатында IGTIC технологиялық әлеуетін және СК Инвест қаржы құралдарын біріктіретін инвестициялық тетіктерді одан әрі пысықтауға негіз болады.
ХЖТИЖО Басқарма Төрағасы Сәкен Қалқаманов қол қойылған құжаттарға түсініктеме бере отырып: «GCIP-Kazakhstan – Қазақстанның жеке cleantech-экожүйесін қалыптастырып жатқанының айғағы. Бүгін қол қойылған келісімдер – жеке бастамаларды қолдау ғана емес, сонымен қатар инвестицияларды тартуға, инновацияларды енгізуге және шешімдерді экспорттауға қабілетті жасыл технологиялар нарығын құруға жасалған қадам. Мұндай серіктестік экологиялық идеялардан нақты жобаларға көшуге және орнықты болашақтың жаңа экономикасын қалыптастыруға мүмкіндік береді», – деп атап өтті.
Жасалған келісімдер қазақстандық cleantech-индустрияның өсіп келе жатқан әлеуетін көрсетеді және жасыл инновацияларды дамыту үшін ұлттық платформа ретінде GCIP-Kazakhstan рөлін күшейтеді. Ұлттық форум нарықтың ұзақ мерзімді қатынастарға дайындығын растады, ал қол қойылған құжаттар орнықты технологияларды кеңейту және елдің экологиялық дамуына бағытталған жобаларға халықаралық капиталды тарту жолындағы маңызды қадам болды.
